سیستم تعلیق آسانسور وظیفه حفظ پایداری و امنیت آسانسور را در زمان حرکت عمودی رو به بالا و پایین بر عهده دارد. سیستم تعلیق از کنار هم قرار گرفتن چندین جزء تشکیل شده است که هر کدام نقش خاصی را بازی می کند. عملکرد صحیح سیستم تعلیق در کیفیت کار آسانسور بسیار موثر است.

در این مطلب قصد داریم به معرفی انواع سیستم تعلیق در آسانسورها، اجزاء آن، فلکه هرزگرد آسانسور و فلکه موتور آسانسور بپردازیم.

سیستم تعلیق آسانسور چیست؟ 

مبنای عملکرد سیستم تعلیق آسانسور چندان پیچیده نیست. یک جسم را تصور کنید که به یک طناب متصل است و طناب به دور قرقره متحرک پیچیده می شود. فرض کنید یک موتور، قرقره را به گردش در می آورد. در این حالت طناب به دور قرقره جمع می شود و در نتیجه جسم به سمت بالا حرکت می کند. با چرخش قرقره در جهت معکوس نیز جسم به سمت پایین می آید. مکانیزم حرکت آسانسور از همین منطق ساده پیروی می کند. البته با توجه به اهمیت تامین امنیت کابین آسانسور و همچنین جلوگیری از تکان های آن، باید تدابیر ویژه ای برای این منظور اندیشیده شود. در همین راستا قطعات دیگری مانند وزنه تعادل به سیستم تعلیق افزوده می شوند که در مجموع موجب پایداری هرچه بیشتر آسانسور می شوند. به این ترتیب شاهد حرکت یکنواخت آسانسور درون چاه آسانسور خواهیم بود. اگر در هنگام حرکت کابین تکانه های زیادی را احساس می کنید به احتمال زیاد مشکل مربوط به سیستم تعلیق آن است.

انواع سیستم تعلیق آسانسور بر اساس نسبت سرعت کابین و وزنه تعادل در زمان حرکت

• سیستم تعلیق یک به یک
• سیستم تعلیق دو به یک
• سیستم تعلیق سه به یک
• سیستم تعلیق چهار به یک

سیستم تعلیق یک به یک: در سیستم تعلیق یک به یک، کابین و وزنه تعادل با سرعت یکسان نسبت به یکدیگر حرکت می کنند. این سیستم برای بسیاری از انواع آسانسورها قابل استفاده است. در سیستم تعلیق یک به یک، دو سر سیم بکسل به وزنه تعادل و کابین آسانسور متصل است. از نظر سرعت حرکت کابین، آسانسورهای با سیستم تعلیق یک به یک سریع تر از سه مورد بعدی هستند.

سیستم تعلیق دو به یک: در سیستم تعلیق آسانسور دو به یک، وزنه تعادل با سرعت دو برابر کابین به حرکت در می آید. از این سیستم در آسانسورهای با ظرفیت بالا استفاده می شود که نیاز به تحمل وزن زیادی دارند. قدرت حرکت آسانسور با سیستم تعلیق دو به یک از سیستم یک به یک بیشتر است. علاوه بر آن پایداری کابین آسانسور نیز در وضعیت بهتری قرار می گیرد.

سیستم تعلیق سه به یک: در سیستم تعلیق آسانسور سه به یک، وزنه تعادل با سرعت سه برابر کابین حرکت می کند. تعداد چرخ های گیربکس و هرزگرد در این سیستم به حدود 6 عدد می رسد. چیدمان سیستم به گونه ای است که وزنه تعادل با سرعت حدود سه برابر کابین به حرکت در می آید.

سیستم تعلیق چهار به یک: در سیستم تعلیق آسانسور چهار به یک، وزنه تعادل با سرعت چهار برابر کابین به حرکت در می آید. این مورد به عنوان قوی ترین سیستم تعلیق به حساب می آید که از توان عملیاتی ویژه ای برای تحمل وزن بالا برخوردار است.  به همین دلیل معمولا در ساخت آسانسورهای حمل بار از سیستم تعلیق چهار به یک استفاده می شود.

سیستم تعلیق آسانسور هیدرولیک 

در آسانسور هیدرولیک خبری از سیم بکسل برای جا به جا کردن کابین نیست بلکه از یک پمپ الکتریکی برای وارد کردن فشار به مایع هیدرولیک درون یک سیلندر استفاده می شود. بنابر اصل پاسکال فشار وارد شده به سیال در تمام جهات به صورت یکسان توزیع می شود. به همین دلیل وارد شدن فشار وارده به یک سطح مقطع کوچک می تواند تبدیل به فشار زیاد در سطح مقطع بزرگ شود. از این واقعیت فیزیکی برای به حرکت در آوردن آسانسورهای هیدرولیک، کنترل سرعت و حفظ پایداری آن ها استفاده می شود. در زمان پایین آمدن کابین آسانسور فشار مایع هیدرولیک به آرامی حذف می شود. بنابراین سیستم تعلیق آسانسور هیدرولیک صرفا در زمان حرکت کابین به سمت بالا انرژی مصرف می کند. در حالی که در آسانسورهای کششی هم در حرکت رو به بالا و هم در حرکت رو به پایین نیاز به کار کردن موتور الکتریکی وجود دارد.

اجزای سیستم تعلیق آسانسور

• موتور آسانسور

نیروی مکانیکی لازم برای به حرکت در آوردن کابین از سوی موتور آسانسور تامین می شود. موتور الکتریکی توان لازم برای به حرکت در آوردن چرخ های گیربکس را فراهم می کند. گیربکس نیز به عنوان مکانیزم انتقال قدرت، باعث به حرکت درآمدن چرخ گیربکس می شود. سیم بکسل متصل به کابین به دور چرخ گیربکس قرار دارد. بنابراین با چرخیدن چرخ شاهد حرکت کابین آسانسور و وزنه تعادل خواهیم بود. سرعت حرکت کابین کاملا وابسته به سرعت دوران چرخ گیربکس است. معمولا سرعت کابین بین 0.1 تا 3 متر بر ثانیه متغیر است که با توجه به نوع موتور الکتریکی تعیین می شود.

• سیم بکسل آسانسور

نقش سیم بکسل در سیستم تعلیق برقراری اتصال بین وزنه تعادل، موتور آسانسور و کابین است. سیم بکسل در ظاهر شبیه به طناب است اما از بافتن تعداد زیادی رشته مفتول فولادی یه یکدیگر ساخته می شود. هر رشته سیم از در هم تنیده شدن تعدادی سیم مفتول فولادی به دست می آید و سپس بار دیگر رشته ها به یکدیگر بافته می شوند. با توجه به وزن آسانسور باید نسبت به انتخاب سیم بکسل مناسب اقدام کنید. بدیهی است که هرچه وزن آسانسور بیشتر باشد، باید سیم بکسل هایی با تعداد رشته های فولادی بالاتر استفاده شود. فضای بین رشته های سیم بکسل آسانسور نیز باید روغن کاری شود تا شاهد فرسایش زود هنگام آن ها در اثر اصطکاک و سایش نباشیم.

• وزنه تعادل اسانسور

برای حفظ تعادل کابین لازم است که در سیستم تعلیق آسانسور از وزنه تعادل استفاده شود. وزنه تعادل مانع از آن می شود که سیم بکسل از دور چرخ گیربکس خارج گردد. به علاوه این که تکانه های کابین را در حین حرکت به حداقل می رساند. وزنه تعادل معمولا از روی هم قرار گرفتن بلوک های بتنی یا چدنی تشکیل می شود که در یک محفظه قرار می گیرند. وزن مجموع وزنه تعادل آسانسور باید با وزن کابین بعلاوه وزن نصف ظرفیت ان برابر باشد.

• فلکه هرزگرد آسانسور

فلکه هرزگرد آسانسور یکی از اجزای مهم مکانیکی و یکی از اجزاء آسانسور است که نقش اساسی در سیستم تعلیق آسانسور را بر عهده دارد. فلکه هرزگرد برای انتقال قدرت و نیروی موتور به سیم بکسل به‌ کار می‌ رود و نیروی کششی ایجاد‌ شده توسط اصطکاک میان سیم بکسل و سطح شیارهای این فلکه است. فلکه هرزگرد آسانسور به صورت دورانی و یکنواخت ساخته می شود. بر روی فلکه هرزگرد چند شیار یا گام وجود دارد که سیم بکسل ها درون این شیارها قرار می گیرند. شیارهای فلکه هرزگرد باید مقداری بزرگتر از سیم بکسل ها ساخته شوند تا سیم بکسل بتوانند به راحتی درون این شیارها حرکت کنند.

فلکه هرزگرد آسانسور مثل یک قرقره عمل کرده و با فلکه گیربکس اصلی موتور آسانسور همتراز و در یک زاویه و هم راستا می باشند. وجود فلکه هرزگرد در اجزاء حرکت دهنده آسانسور، در حقیقت یک نوع شکست وزن و حفظ تعادل و مسیر مستقیم قرار دادن کابین و برای فرستادن سیم بکسل متصل به کابین به درون چاهک آسانسور و جلوگیری از تنش حرکتی کابین و ثبات آن می باشد.

درون فلکه هرزگرد آسانسور، یک بلبرینگ مقاوم قرار دارد که با چرخش فلکه هرزگرد حول محور یک شفت، باعث حرکت سیم بکسل ها و در نهایت، بالا و پایین رفتن کابین را ممکن می سازد. از فلکه هرزگرد آسانسور به عنوان واسطی برای انتقال قدرت نیروی محرکه (موتورآسانسور) استفاده بهینه می گردد و حرکت کابین را تسهیل و رفع تنش می کند. آلیاژهای به کار رفته در ساخت فلکه هرزگرد آسانسور معمولاً از جنس چدن خالص است و مقاومت خوبی در برابر سایش و خوردگی ها دارد.

شیارهایی که در فلکه هرزگرد وجود دارد کشش ایجاد نمی‌کنند بلکه سیم‌ بکسل‌ها را هدایت می‌کنند. برحسب زاویه پیچش سیم‌ بکسل‌ها به ‌دور فلکه گیربکس، نیروی کششی کم و زیاد می‌شوند. بنابراین نیروی کششی فلکه گیربکس کاهش داده می‌ شود و حرکت کابین نرم‌ تر می‌شود.

انواع فلکه موتور خارجی و ایرانی و فلکه هرزگرد گیرلس و گیربکس در انواع و مدل مختلف و تولید شده با چدن معمولی (خاکستری) و داکتیل (ضد سایش) و صفر تا 100 قطعات آسانسور در فروشگاه آسانسور افق لیفت آماده ارائه به مشتریان عزیز می باشد.

برای مشاوره در مورد انواع فلکه هرزگرد و فلکه موتور آسانسور و دریافت پیش فاکتور و خرید با شماره های 02165020747_02165020560 تماس گرفته و یا به شماره 09128599265 در پیام رسانهای واتساپ، روبیکا یا تلگرام پیام دهید.

نقش فلکه هرزگرد در سیستم تعلیق آسانسور

در بیشتر موارد در سیستم تعلیق آسانسور از فلکه هرزگرد استفاده می‌شود. چنانچه گفتیم می‌توان سیم‌ بکسل را از فلکه گیربکس به مرکز کابین آسانسور و مرکز وزنه تعادل وصل کرد در این صورت، یک فلکه بسیار بزرگی روی گیربکس قرار می‌گیرد اما به دلایل اقتصادی و کم کردن فضای مورد نیاز می‌توان از دو فلکه کوچک‌ تر استفاده کرد، یکی فلکه گیربکس و دیگری فلکه هرزگرد، که بین کابین آسانسور و وزنه تعادل فاصله ایجاد می‌کند. در واقع هدف از استفاده کردن فلکه هرزگرد آسانسور ایجاد همین فاصله، کارکرد مکانیکی بهتر سیستم تعلیق و انتقال توان از موتور به سیستم است.

• فلکه موتور آسانسور

 فلکه کششی یا فلکه اصلی موتور آسانسور قرقره ای است که برای انتقال قدرت موتور و حرکت سیم بکسل به کار می رود. نیروی کششی ایجاد شده، در اثر اصطکاک بین سیم بکسل و سطح شیارهای فلکه می باشد. فلکه اصلی موتور یکی از اصول اساسی سیستم تعلیق آسانسور به شمار می رود.
در نصب موتور آسانسور برای اتصال سیم بکسل به مرکز کابین و مرکز وزنه تعادل می توان از فلکه گیربکس استفاده کرد که در این صورت باید از فلکه بسیار بزرگی که روی گیربکس نصب می شود استفاده نمود که طبیعتا این امر باعث اشغال شدن مکان زیادی شده و هم از نظر اقتصادی مقرون به صرفه نیست لذا از دو فلکه کوچکتر، یکی برای موتور گیربکس و یکی برای فلکه هرزگرد استفاده می شود که بدین ترتیب فاصله بین کابین و وزنه تعادل فراهم می گردد.

در مورد طریقه متعادل شدن فاصله بین کابین و وزنه تعادل نکته مهم این است که در فلکه های هرزگرد، شیارها نقش کشش ندارند و فقط برای هدایت سیم بکسل ها استفاده می شوند و نیروی کششی ایجاد شده به وسیله فلکه گیربکس متناسب با کاهش یا افزایش زاویه پیچش زاویه ای که سیم بکسل ها به دور فلکه گیربکس می پیچند، کاهش یا افزایش می یابد بنابراین می توان متوجه شد که استفاده از فلکه هرزگرد، نیروی کششی فلکه گیربکس را کاهش می دهد و این یکی از اساسی ترین اصول سیستم تعلیق آسانسور می باشد. البته توجه نمایید که محل نصب فلکه هرزگرد بسیار مهم است و باید به صورتی باشد که نیروی کششی مفید توسط فلکه گیربکس ایجاد شود و فلکه هرزگرد هم راستا و هم جهت فلکه گیربکس باشد.